Λοίμωξη από μικροσκοπικό ζωικό παράσιτο, την ιστολική αμοιβάδα (ENTAMOEBA HISTOLYTICA), που ζεί στο παχύ έντερο του ανθρώπου. Χαρακτηρίζεται από επίμονη, μέτρια ως βαριά διάρροια και μερικές φορές, σχηματισμό αποστημάτων στο ήπαρ ή, σπανιότερα, στον εγκέφαλο.
ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ Η αμοιβάδωση είναι συχνή στις φτωχές χώρες με χαμηλό επίπεδο δημόσιας υγιεινής και υγειονομίας. Αν και η μόλυνση μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, οι περισσότερες περιπτώσεις στις ΗΠΑ και σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες παρατηρούνται σε ταξιδιώτες που έχουν επιστρέψει από αναπτυσσόμενες τροπικές ή υποτροπικές χώρες. Στις ΗΠΑ διαγιγνώσκονται περίπου 5.000-10.000 περιπτώσεις το χρόνο που προκαλούν περί τους 20 θανάτους.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ Η ιστολυτική αμοιβάδα είναι είδος μονοκυττάριου πρωτοζώου που πολλαπλασιάζεται με απλή διαίρεση και κινείται μέσα στο έντερο φαγοκυτταρώνοντας μικρά τεμαχίδια τροφής και μικρόβια. Ο κύκλος της ζωής της και η μέθοδος μετάδοσής της από το ένα άτομο στο άλλο παρουσιάζονται στο συνοδό ακαρίφημα. Πολλά άτομα λίγα στις ανεπτυγμένες χώρες) έχουν αμοιβάδες στο έντερό τους και αποβάλλουν αμοιβαδικές κύστεις, αλλά δεν παρουσιάζουν συμπτ’ωματα, πιθανώς διότι το στέλεχος της αμοιβάδας είναι αβλαβές. Άλλα στελέχη, όμως, για άγνωστους λόγους, εισβάλλουν στο εντερικό τοίχωμα προκαλώντας αιμορραγίες, βλεννώδη έκκριση και διάρροια – τη νόσο, δηλαδή που είναι γνωστή ως αμοιβαδική δυσεντερία. Στο τοίχωμα του εντέρου σχηματίζονται έλκη και μερικές φορές οι αμοιβάδες εισέρχονται στην κυκλοφορία του αλιματος με την οποία μεταφέρονται στο ήπαρ, όπου προκαλούν το σχηματισμό αποστημάτων. Η λοίμωξη του εγκεφάλου είναι σπάνια.
ΠΡΟΛΗΨΗ Τα άτομα που ταξιδεύουν σε χώρες με χαμηλό επίπεδο υγιεινής μπορούν να μειώσουν τις πιθανότητες μόλυνσή τους πίνοντας μόνο εμφιαλωμένο ή βρασμένο νερό (τα δισκία απολύμανσης του νερού δεν έχουν επίδραση στις αμοιβαδικές κύστεις) και αποφεύγοντας την κατανάλωση ωμών λαχανικών (ιδιαίτερα μαρουλιού) ή φρούτων, με το φλοιό τους.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Η διάρροια της αμοιβάδωσης μπορεί να ποικίλλει μεταξύ δύο ή περισσότερων μάλλον πολτωδών κενώσεων την ημέρα με βορβορυγμώδεις πόνους του στομάχου και της ολήρους εικόνας της δυσεντερίας με υψηλό πυρετό και συχνές υδαρείς αιματηρές διαρροϊκές κενώσεις. Τα συμπτώματα του αμοιβαδικού αποστήματος του ήπατος είναι έντονα ρίγη, πυρετός, απώλεια βάρους και επώδυνη διόγκωση του ήπατος..Αποστήματα είναι δυνατό να σχηματισθούν και σε άτομα που δεν έχουν παρουσιάσει ποτέ συμπτώματα από τον πεπτικό σωλήνα.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Η θεραπεία όλων των μορφών της αμοιβάδωσης είναι φαρμακευτική, με σκευάσματα όπως η μετρονιδαζόλη ή η ιωδοκινόλη, που μέσα σε λίγες εβδομάδες καταστρέφουν αποτελεσματικά το παράσιτο, εξασφαλίζοντας την πλήρη ίαση. Μερικές φορές τα ηπατικά αποστήματα απαιτούν παροχέτευση.
ΚΥΚΛΟΣ ΤΗΣ ΑΜΟΙΒΑΔΩΣΗΣ Το παράσιτο ιστολυτική ενδαμοιβάδα ζεί στο παχύ έντερο, όπου πολλαπλασιάζεται, μερικές φορές σχηματίζοντας προστατευτικές (αμοιβαδικές) κύστεις. Όταν οι κύστεις αποβληθούν με τα κόπρανα, μπορούν να επιζήσουν για μακρές περιόδους πριν μολύνουν τον επόμενο ξενιστή.
|