Η ιδιοδεκτικότητα. Το εσωτερικό σύστημα με το οποίο το σώμα συλλέγει πληροφορίες για τη θέση του ως προς τον έξω κόσμο και για την κατάσταση της συστολής των μυών του. Η συλλογή αυτών των πληροφοριών επιτυγχάνεται με απολήξεις αισθητικών νευρών (ιδιοδεκτικούς υποδοχείς) που υπάρχουν στους μυς, στους τένοντες, στις αρθρώσεις και στα αισθητικά τριχωτά κύτταρα του οργάνου της ισορροπίας του έσω ους. Οι πληροφορίες των ιδιοδεκτικών υποδοχέων (στην κυριολεξία «υποδοχέων θέσης») κατευθύνονται προς το νωτιαίο μυελό και τον εγκέφαλο και χρησιμοποιούνται για την κατάλληλη προσαρμογή της συστολής των μυών, ώστε να διατηρούνται η στάση του σώματος και η ισορροπία. Κατά την κίνηση ο εγκέφαλος τροφοδοτείται συνεχώς με πληροφορίες από τους υποδοχείς της εν βάθει αισθητικότητας από τα μάτια. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται η ομαλότητα και ο συντονισμός των κινήσεων.
ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΗΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Η απώλεια της αισθητικότητας μιας περιοχής του σώματος λόγω παρεμπόδισης της διέλευσης ερεθισμάτων από τα αισθητικά νεύρα που την εξυπηρετούν.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ Μπορεί να προκληθεί από φυσικά αίτια χωρίς επιβλαβείς συνέπειες (π.χ. την προσωρινή ελάττωση της αιμάτωσης ενός νεύρου των κάτω άκρων όταν το άτομο κάθεται σταυρώνοντας τα πόδια), είτε να προκληθεί τεχνητά (οπότε είναι μάλλον νάρκωση, όπως π.χ. οδοντιατρική τοπική αναισθησία πριν την έμφραξη) ή να είναι αποτέλεσμα διαταραχής ή βλάβης του νευρικού συστήματος ή της αιμάτωσής του. Απώλεια της αισθητικότητας οποιασδήποτε περιοχής του σώματος μπορεί να προκαλέσει η πολλαπλή (κατά πλάκας) σκλήρυνση, η οποία συνεπάγεται βλάβες των περιφερικών νεύρων, οι οποίες προκαλούν αναισθησία, ενώ στο εγκεφαλικό επεισόδιο την απώλεια της αισθητικότητας της μίας πλευράς του σώματος προκαλεί η πίεση ή ελάττωση της αιμάτωσης εγκεφαλικών νευρικών οδών. Η βαριά ψύξη, όπως στο κρυοπάγημα, προκαλεί απώλεια της αισθητικότητας επιδρώντας άμεσα στα νεύρα. Τέλος, απώλεια της αισθητικότητας μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα διαφόρων ψυχολογικών διαταραχών, όπως άγχους, της κρίσης πανικού ή της υστερικής διαταραχής μετατροπής.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Κατά την ιατρική εξέταση συνήθως ανακαλύπτεται μια περιοχή με απώλεια της αισθητικότητας ή με ελάττωση της (υπαισθησία), η οποία αντιστοιχεί στη δερματική κατανομή ενός ή περισσοτέρων περιφερικών νεύρων ή μιας αισθητικής περιοχής (χώρας) του εγκεφάλου. Η κατανομή της υπαισθησίας ή αναισθησίας μπορεί να υποδηλώνει τη θέση και τον μηχανισμό της νευρικής βλάβης. Η αντιμετώπιση εξαρτάται από την αιτιολογία.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ Η μελέτη των αιτιών των νόσων. Σε μερικές περιπτώσεις είναι δυνατό να οδηγήσει στην ανεύρεση συγκεκριμένου αιτίου. Για παράδειγμα, το αίτιο μιας μηνιγγίτιδας μπορεί να προσδιορισθεί ότι είναι το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης αν αυτό βρεθεί κατά τη μικροσκοπική εξέταση δείγματος του εγκεφαλονωτιαίου υγρού. Η αιτιολογία πολλών διαταραχών είναι πολυπαραγοντική. Για παράδειγμα, οι αιτιολογικοί παράγοντες της εκφυλιστικής αρθρίτιδας είναι η γενετική προδιάθεση, η παχυσαρκία και οι επανειλημμένες αρθρικές κακώσεις. Πολλές άλλες διαταραχές, όπως, π.χ. η οστεοαρθρίτιδα και ο καρκίνος του εντέρου, είναι άγνωστης αιτιολογίας.
|