Απουσία έμμηνης περιόδου. Ως πρωτοπαθής αμηνόρροιας ορίζεται η μη εμφάνιση εμμηνορρυσίας μετά την ηλικία των 16 ετών. Δευτεροπαθής αμηνόρροια είναι η παροδική ή μόνιμη διακοπή της περιόδου σε γυναίκα η οποία στο παρελθόν είχε κανονική έμμηνη ρύση
ΠΡΩΤΟΠΑΘΗΣ ΑΜΗΝΟΡΡΟΙΑ Το κύριο αίτιο της πρωτοπαθούς αμηνόρροιας είναι η καθυστέρηση της ήβης, που μπορεί να είναι φυσική ή, σε σπάνιες περιπτώσεις, να οφείλεται σε διαταραχή του ενδοκρινούς συστήματος. Η πρωτοπαθής αμηνόρροια αυτού του τύπου μπορεί να αποτελεί άμεση συνέπεια νεοπλάσματος της υπόφυσης, έμμεση συνέπεια άλλων ορμονικών διαταραχών, όπως υποθυρεοειδισμού (υπολειτουργίας του θυρεοειδούς), νεοπλάσματος ή υπερπλασίας των επινεφριδίων, ή άγνωστης αιτιολογίας. Ένα σπάνιο αίτιο καθυστέρησης της ήβης είναι το σύνδρομο Turner, στο οποίο λείπει ένα χρωμόσωμα του γυναικείου φύλου (Χ).Σε μερικές περιπτώσεις η απουσία εμμηνορρυσίας οφείλεται σε συγγενή απλασία του κόλπου ή της μήτρας ή σε ατρησία του παρθενικού υμένα (της μεμβράνης που κλείνει εν μέρει την είσοδο του κόλπου), με αποτέλεσμα την αδυναμία εκροής των εμμήνων.
ΔΕΥΤΕΡΟΠΑΘΗΣ ΑΜΗΝΟΡΡΟΙΑ. Το συχνότερο αίτιο δευτεροπαθούς αμηνόρροιας είναι η κύηση.Προσωρινή διακοπή της περιόδου μπορεί να παρατηρηθεί και όταν η γυναίκα διακόψει τη χρήση αντισυλληπτικών δισκίων. Συνήθως αυτή η αμηνόρροια διαρκεί μόνο 6 – 8 εβδομάδες, αλλά μπορεί να επιμείνει και για έναν χρόνο ή και περισσότερο. Η δευτεροπαθής αμηνόρροια μπορεί, ακόμα, να είναι συνέπεια παρεμπόδισης της απελευθέρωσης ορμονών λόγω συναισθηματικής υπερέντασης, κατάθλιψης, νευρικής ανορεξίας ή χρήσης ναρκωτικών. Σε σπάνιες περιπτώσεις η περίοδος είναι δυνατό να διακοπεί λόγω των ιδίων ενδοκρινικών διαταραχών από τις οποίες μπορεί να προκληθεί πρωτοπαθής αμηνόρροια. Άλλο πιθανό αίτιο δευτεροπαθούς αμηνόρροιας είναι οι διαταραχές της ωοθήκης, όπως τα νεοπλάσματα (βλ.Καρκίνος τηςΩοθήκης) και η πολυκυστική ωοθήκη. Μόνιμη αμηνόρροια παρατηρείται μετά από την εμμηνόπαυση ή μετά από υστεροκτομή (χειρουργική αφαίρεση της μήτρας).
ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ Συνήθως η διερεύνηση της αμηνόρροιας περιλαμβάνει φυσική εξέταση, μέτρηση των συγκεντρώσεων των ορμονών στο αίμα, λαπαροσκόπηση για μακροσκοπικό έλεγχο των ωοθηκών, υπολογιστική τομογραφία του κρανίου για να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο νεοπλάσματος της υπόφυσης και υπερηχογράφημα της κοιλίας και της πυέλου για να αποκλεισθεί η παρουσία όγκου των επινεφριδίων ή της ωοθήκης.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Μερικές γυναίκες με πρωτοπαθή ή δευτεροπαθή αμηνόρροια είναι δυνατό να επιλέξουν τη μη υποβολή τους σε θεραπεία, αλλά σε κάθε περίπτωση πρέπει να εξακριβώνεται το αίτιο της αμηνόρροιας. Αν είναι όγκος ή κύστη της ωοθήκης, πρέπει να αφαιρείται. Θεραπεία επίσης απαιτεί η νευρική ανορεξία λόγω της μακροπρόθεσμης επιβλαβούς επίδρασής της στην υγεία. Αν μια γυναίκα με αμηνόρροια επιθυμεί να υποβληθεί σε θεραπεία και το αίτιο έχει σχέση με το ενδοκρινικό σύστημα, η ωορρηξία μπορεί κατά κανόνα να προκληθεί με χορήγηση κλομιφαίνης ή γοναδοτροπινών.
|